Zo dus.
Deze site werkt het beste staand

X

De ADHD tijdlijn

Van basisschool tot je eerste baan, laten we starten!

Start

Opletten in de klas
 

Opletten in de klas

Niet alle vakken zijn even leuk… én dat merk
jij nét iets heftiger dan anderen!

Van super leuk, naar mega saai!

Wanneer je ADHD hebt kan een nieuw vak heel leuk en spannend zijn. Dan lukt het ook prima om je aandacht erbij te houden – vaak zelfs beter dan iemand zonder ADHD. Alleen kan je aandacht ook zo maar ineens weg zijn, en dan is het vak saai en vind je iets anders weer leuker. Daardoor ga je dan andere dingen doen, zoals door de klas lopen, praten met andere klasgenootjes, of lekker dagdromen over andere leuke dingen – en dat is niet handig als je eigenlijk moet opletten.

Vol energie

De hele dag stilzitten, opletten en je concentreren: voor jou is dat waarschijnlijk net wat lastiger dan voor iemand zonder ADHD. Toch is het ook leuk om naar school te gaan. Er is altijd wel iets te beleven en je ontmoet er ook je vrienden.

Heb je na school nog energie over, dan kun je die ook kwijt in sport en hobby’s. Misschien hou je wel van judo of voetbal. Of ben je meer van creatieve dingen als knutselen, zingen in een koor, een muziekinstrument bespelen of toneel spelen.

Je hersenen

Jouw hersenen werken misschien net even anders dan die van je klasgenootjes. Wil je begrijpen hoe het werkt in de hersenen, kijk dan dit filmpje:

Ontdek meer

De uitdaging van ADHD
op de basisschool

Opletten en je goed gedragen in de klas is voor
kinderen met ADHD een flinke uitdaging. En
andersom is een kind met ADHD een flinke
uitdaging voor de leerkracht.

ADHD en jij als ouder of verzorger

Kinderen met ADHD kunnen moeite hebben om goed te functioneren op school en dat geeft jou de nodige zorgen. Hoeveel energie het ook kost, het is belangrijk om als ouder betrokken te zijn en nauw contact te houden met de leerkracht. Jij kent je kind door en door. Vertel de juf of meester hoe jij denkt dat jouw kind het beste geholpen kan worden in de klas. Overleg ook over beschikbare hulpmiddelen, zoals een wiebelkussen of knijpballetje.

Ze doen het niet expres

Het is begrijpelijk dat het gedrag van je kind je soms kan frustreren. ADHD is zeer complex, dus wanneer opdrachten of schoolwerk normaal gesproken goed gaan, maar opeens niet lukken – dan is dit hoogstwaarschijnlijk niet met opzet. Het werkt vaak averechts als je boos wordt of straf geeft onder het mom van ’Je kan het makkelijk’ of “Waarom doe je dit?’

Benadruk liever de positieve eigenschappen van je kind

Een kind met ADHD loopt het risico een negatief zelfbeeld te ontwikkelen. Praat veel met je kind over zijn of haar sterke kanten en probeer stapje voor stapje te werken aan het gedrag en de concentratie. Succeservaringen op school, en het bespreken hiervan thuis, helpen je kind om zich bewust te worden van zijn eigen invloed op zijn of haar ontwikkeling.

Plannen

Plannen is voor niemand makkelijk, al helemaal niet als je ADHD hebt. Daarom is het fijn als je je kind helpt met het organiseren van bijvoorbeeld zijn rugtas, of hem eraan herinnert op welke dag de klas gym heeft. Wanneer je je kind helpt met plannen, knip een activiteit dan op in kleine stapjes en werk bijvoorbeeld met pictogrammen. Je kind kan zich deze vaardigheden zo langzaam eigen maken. En dan komt er een dag dat je kind jou moet herinneren om zijn gymspullen mee te nemen. Win-win.

ADHD en jij als
leerkracht

Het zal je ongetwijfeld opgevallen zijn dat je een kind met ADHD in je klas hebt. Kinderen met ADHD zijn vaak heel beweeglijk en snel afgeleid, waardoor ze de les kunnen verstoren. Ook hebben ze moeite om hun aandacht lang bij je instructie te houden. Kortom: ze vragen extra aandacht en energie van je. Om alles in goede banen te leiden, is het goed je in ADHD te verdiepen. Als je er een duidelijker beeld van hebt, kun je een kind met ADHD beter helpen in de klas en met leren. Vraag hulp aan de intern begeleider van je school of bespreek je leerling in de zorgcommissie, nadat je dit natuurlijk eerst met de ouders hebt besproken.

Tips voor juffen en meesters

  • Geef een kind met ADHD een rustige plek, bijvoorbeeld vooraan in de klas.
  • Zorg in de klas voor vaste plekken voor spullen als etui en boeken.
  • Geef korte instructies met één opdracht per keer.
  • Controleer extra goed of het kind de instructies begrepen heeft
  • Stel duidelijke grenzen en hou een extra oogje in het zeil bij het buiten spelen.
  • Geef een kind een time-out als het even niet gaat. Laat het bijvoorbeeld een Donald Duck lezen of iets naar een andere klas brengen.
  • Geef het kind een compliment als iets goed gaat.
  • Hou goed contact met de ouders, die kennen het kind als beste.
  • Blijf het vrolijke, creatieve, spontane en vaak goudeerlijke kind achter de druktemaker of dagdromer zien.

Iedereen is 'even' anders

Ben je leerkracht van groep 6, dan is er een lespakket beschikbaar voor sociale acceptatie van neurodiversiteit. Bekijk hieronder een filmpje met uitleg over het lespakket of ga naar www.iedereen-is-even-anders.nl voor meer informatie en om het lespakket aan te vragen.

Vriendjes en
Vriendinnetjes

Vriendjes en vriendinnetjes

Ze vinden je leuk maar soms ben je wel wat druk en doe je dingen zonder erover na te denken!

Rustig aan kleine wervelwind!

ADHD maakt het voor anderen niet altijd even makkelijk om met je om te gaan. Soms ben je zo enthousiast dat je niet meer nadenkt over hoe je dan bent. Logisch, want stilzitten is al moeilijk genoeg. Zeg dat ook gewoon: ’Ik laat graag zien hoe blij ik ben’. Dan snappen je vriendjes en vriendinnetjes dat ook beter. En dat jij zoveel durft, vinden ze heel stoer.

Ben jij een dagdromer?

Misschien ben jij meer een kleine dagdromer. Jij bent niet druk, maar je gedachten dwalen vaak af. Dan zit je te dromen en lijkt het net of je niet wilt luisteren naar je vriendjes, en dat kan vervelend zijn. Vertel dan tegen je vriendjes dat je soms dagdroomt: ‘Ik hoor dan niet alles wat je zegt. Dat doe ik niet expres.’ Je hebt veel fantasie en je vriendjes weten dat jij altijd wel iets leuks verzint om samen te doen. Het is nooit saai met jou!

Ontdek de ADHD-reis

Wil je laten zien aan je vriendjes hoe het is om ADHD te hebben, of wil je dit zelf ervaren? Bekijk ‘ADHD-binnenstebuiten’ hier.

Ontdek meer

Vriendschap en
ADHD

Vrienden maken en vriendschappen onderhouden kan lastig zijn voor kinderen met ADHD, ook op jonge leeftijd.

ADHD zit in de weg bij spelen

Het enthousiasme en de impulsiviteit kan je kind in de weg zitten bij het maken van vrienden. Dan stort je kind zich bijvoorbeeld op een spel, zonder rekening te houden met de wensen van de andere kinderen. Of je kind vergeet om op tijd met vriendjes een speelafspraak te maken, waardoor het als laatste achterblijft op het schoolplein.

Help je kind

Het kan je verdrietig maken om te zien dat jouw kind met ADHD al snel als druk of vervelend wordt ervaren en lastig aansluiting vindt bij andere kinderen. Hoe moeilijk het ook is, probeer je kind hierbij te helpen. Ook geldt: hoe beter een kind met ADHD zichzelf snapt en de schaduwkanten kent, hoe beter het zijn of haar eigen gedrag kan uitleggen aan anderen. En dat helpt weer om er beter mee om te gaan. Jong geleerd is oud gedaan.

Tip 1

Bereid je kind met ADHD goed voor als hij met vriendjes speelt

Als er iets is voorgevallen met een vriendje of vriendinnetje is het goed om dit te bespreken met je kind. Leg uit waarom het is mis gegaan en bespreek hoe je kind hier de volgende keer anders mee om kan gaan of hoe hij kan uitleggen waarom hij soms wat te enthousiast reageert.

Tip 2

Praat erover met ouders en leerkrachten

Leerkrachten en vaders of moeders zijn de link naar andere kinderen. Als zij jouw kind beter kennen, zijn ze ook sneller bereid om speelafspraken te maken. Vertel openhartig over het karakter van je kind, zowel over de mooie als lastigere eigenschappen.

Tip 3

Laat je kind een spreekbeurt
geven over ADHD

Een spreekbeurt is een leuke manier om aan de klas uit te leggen wat het betekent om ADHD te hebben. Zo kunnen klasgenootjes je kind beter begrijpen en makkelijker het ADHD-gedrag accepteren. Dat kan ook weer helpen bij het maken van vriendjes of vriendinnetjes. Online is veel informatie te vinden over hoe je kind een leuke en leerzame spreekbeurt kan geven over ADHD. Kijk bijvoorbeeld op spreekbeurten.info of download het spreekbeurtpakket van Marant hier.

ADHD op
de middelbare school

De middelbare school

Alles is nieuw. Je hebt geen vaste juf of meester meer,
maar een mentor. Tussen de lessen moet je wisselen
van lokaal in plaats van je eigen bekende klaslokaal.
En je moet opeens veel meer aan school gaan doen, ook thuis.

Huiswerk?

‘Hé, dit is iets nieuws’, zal je denken. Vroeger op de basisschool deed je schoolwerk bijna alleen op school. Nu wordt er van je verwacht dat je veel schoolwerk ook thuis doet, vandaar de naam “huiswerk”.

Focus!

Misschien vind je een vak niet zo leuk, of juist wel maar is het moeilijk om je te concentreren. Gebruik je hyperfocus: leren is niet alleen met je neus in de boeken! Ga bijvoorbeeld naar YouTube en leer daar meer over het onderwerp. Maar pas op. Voor je het weet ben je afgeleid en kijk je naar al die andere leuke filmpjes.

Huiswerktips

  • Zet huiswerk maken op je dagplanning: zo wordt het een routine.
  • Maar na een schooldag heb je eerst een beloning verdiend: even kort chillen, voetballen, gamen of Netflixen en daarna aan de slag!
  • Geen onnodige spullen: op je bureau liggen alleen dingen die je op dat moment ook echt nodig hebt. Chaos op tafel zorgt voor chaos in je hoofd!
  • Heb je huiswerk voor veel verschillende vakken en verlies je het overzicht? Doe één ding tegelijkertijd, dat helpt om te focussen. En is dat af? Neem dan een korte pauze voordat je aan het volgende huiswerk begint.
  • Te veel prikkels? Zet een koptelefoon op of werk met oordopjes. Maar zet geen muziek aan. De koptelefoon en dopjes zorgen dat je je makkelijker af kunt sluiten en meer in stilte kunt werken.
  • Vraag klasgenoten om hulp als je huiswerk niet duidelijk is.

Praat eens met een leraar over je ADHD

Voelt school voor jou als een gevangenis: niets mag en alles moet? Praat dan eens met een leraar of mentor over je ADHD. Alleen als zij weten dat je veel dingen moeilijk vindt, kunnen zij daar ook rekening mee houden. En heb je wel eens gemerkt dat vakken van leuke leraren je veel beter liggen dan vakken die je van leraren krijgt die je niet mag? Dat is één van de redenen om een goede band te hebben met de leraren. Samen met de leraar kan veel op school je makkelijker afgaan en beter lukken.

Ontdek meer

Pubers met ADHD:
dubbel lastig

Elk kind heeft op de middelbare school nog veel steun en begeleiding van ouders en school nodig. Bij ADHD is deze ondersteuning nog meer van belang. Want ADHD maakt de puberteit er niet makkelijker op. Niet voor een kind, en ook niet voor de omgeving.

Jij als ouder van een puber met ADHD

Als ouder kan het soms moeilijk zijn om te peilen hoe het gaat op school. Vaak hoor je via de school als het slecht gaat met de resultaten en het laatste dat je wilt is dat het dan nét te laat is. Probeer als ouders de lijnen met school kort te houden, bijvoorbeeld met de mentor van je kind. Zorg dat je inzage hebt in roosters en huiswerkopdrachten (bijvoorbeeld via Magister). En help je kind om zijn agenda bij te houden en bij de planning van school- en huiswerk, zeker in de brugklas. Help je puber ook met kleine dingen, zoals het samen inpakken van de schooltas.

Praat met je puber

Probeer in contact te blijven met je kind, hoe lastig dat in deze periode ook is. Pubers zijn nu eenmaal snel boos en met ADHD is dat net nog even wat heftiger. Je kunt je machteloos voelen als je je kind wilt helpen, terwijl je kind niet geholpen wil worden. En een puber aan zijn of haar huiswerk krijgen, draait meestal uit op een drama.

Heeft je puber een opstandige bui? Hou je hoofd koel: niet elke boze opmerking die in het heetst van de strijd valt, is ook echt zo bedoeld. Laat je kind merken dat je ondanks alles van hem of haar houdt en geef het een plek waar het zichzelf kan zijn.

Jij als docent

Een leerling met ADHD in je klas hebben, kan soms een hele uitdaging zijn. Wanneer een leerling met ADHD heel druk is, heeft het dit vaak zelf niet eens door. Boos worden heeft dan vrij weinig nut, aangezien hij of zij het niet expres doet. Het is beter om een soort teken af te spreken. Zo kan je als leraar een wenkje geven, zonder dat de klas dat telkens merkt, bijvoorbeeld als iemand stil moet zijn of niet op zit te letten.

Do’s en don’ts in de klas

  • Maak de lesstof uitdagend, dan blijft een leerling met ADHD beter bij de les.
  • Laat je niet verleiden tot discussies, maar stel duidelijke regels en grenzen.
  • Geef de leerling geen plek bij de deur of een raam. Zo voorkom je dat het sneller afgeleid is.
  • Vergroot de aandacht met afwisselende werkvormen.

Bijbaantje
 

Bijbaantje

Niet genoeg geld voor gamen of shoppen? Zoek een bijbaantje waar je energie van krijgt en wat niet te “boring” is.

Hoe vind je een bijbaantje met een uitdaging?

Een bijbaantje is chill, maar werk vinden dat echt hij je past, kan lastig zijn als je ADHD hebt. Er zijn zoveel mogelijkheden en misschien ook wel verwachtingen van anderen. Maak gebruik van je enthousiasme, daarvan heb je immers meer dan genoeg. Waar heb je echt plezier in, wat vind je saai?

Waar vind je voldoende afwisseling, wat zou je echt willen leren? Zie je iets leuks voorbij komen? Je durft er vast wel naar toe te gaan met de vraag of ze mensen zoeken. Of heb je een vriend of vriendin met een leuke bijbaan? Vraag of daar nog nieuwe mensen nodig zijn en hoe je dat het beste kunt aanpakken.

‘In the pocket’

Een baantje gevonden? Nu begint het echte werk! Maak (eventueel samen met je ouders) een goede dag- en weekplanning met daarop duidelijk aangegeven wanneer je naar school gaat, wanneer je moet werken en wanneer je tijd hebt voor je hobby’s en natuurlijk… je vrienden. Probeer ook altijd op tijd op je werk te zijn, hoe lastig dat ook is als je ADHD hebt.

Je hebt nu eenmaal minder gevoel voor tijd. Heb je toch een keer een lekke band of ben je ziek? Geef het zo snel mogelijk door aan je baas, dan kan die er rekening mee houden. Zo scoor je punten voor betrouwbaarheid!

Hou het leuk

Net als op school, is ook als je werkt niet alles wat je moet doen altijd even leuk. Dan helpt het niet om weg te lopen, te discussiëren of je te irriteren. Sommige dingen horen er nou eenmaal bij. En is het nieuwe van de baan er al snel af? Probeer je taken zo leuk mogelijk te maken: misschien mag je er een muziekje bij opzetten of maak je nieuwe vrienden.

Ontdek meer

Een bijbaan voor je puber

Het vinden van een bijbaan lukt je kind door zijn of haar enthousiasme meestal wel. Maar het houden van de bijbaan kan lastiger zijn voor een jongere met ADHD.

Wat past bij jouw puber?

Om een bijbaan tot een succes te maken, is het belangrijk dat je kind een baantje vindt dat goed bij hem of haar past. Je kunt je kind daar goed bij helpen. Jij kent je kind als geen ander en weet goed wat hij of zij aankan en leuk vindt, ook voor langere tijd.

Een paar tips

  • Houd je kind van duidelijke taken en vaste werktijden? Dan is vakkenvullen in de supermarkt een idee, of kassamedewerker of magazijnmedewerker.
  • Vind je kind (huis)dieren leuk? Kijk of je kind honden kan uitlaten voor mensen in de buurt.
  • Maakt je kind makkelijk contact met mensen? Dat is een pré voor een baan in de horeca of als verkoper in een bakkerij of winkel.
  • Houd je kind van veel beweging? Dan is kranten of post bezorgen misschien iets voor hem of haar.
  • Houd je kind van lekker doorwerken? Dan is werken in een spoelkeuken misschien ideaal.
  • Vind je kind jonge kinderen leuk? Kijk samen of je een oppasadres kunt vinden.

Plan het werk

Heeft je kind een bijbaan gevonden? Help dan om de werktijden goed in te plannen rondom school en hobby’s. Zorg dat je kind in z’n enthousiasme niet te veel hooi op z’n vork neemt. Er moet ook ruimte blijven voor vrienden en ontspanning. Herinner je kind eraan als het moet gaan werken, want op tijd komen, staat niet op het lijstje van sterke punten bij ADHD. Gelukkig staan daar vaak wel andere eigenschappen op die goed van pas komen in een bijbaan, zoals enthousiasme, spontaniteit en behulpzaamheid!

Tips voor werkgevers van je kind

  • Zorg voor duidelijke regels
  • Geef één taak en pas na afronden daarvan de volgende of gebruik een vaste takenlijst
  • Wees geduldig en leg dingen rustig uit
  • Toon begrip als een jongere met ADHD soms een afspraak vergeet of anders reageert dan je verwacht

Liefde en relaties
 

In vuur en vlam

Hoe ga je om met spannende verliefdheid, intense liefde en heftige emoties? ADHD maakt een date ingewikkeld, maar maakt een relatie ook sprankelend.

Overweldigende gevoelens

Als je ADHD hebt, kunnen emoties heel overweldigend zijn. Je gevoelens zijn intenser dan bij anderen: je ervaart alles heel sterk, dus ook de prikkels van liefde en intimiteit. Je raakt snel in vuur en vlam, maar kunt ook snel weer interesse in iemand verliezen. Je kunt zeer hoge verwachtingen hebben van een relatie en enorm teleurgesteld zijn als ze niet uitkomen. Kortom: je emoties kunnen alle kanten op schieten.

Stemmingswisselingen

Van extreem enthousiast tot plotselinge woede en van spontaan tot teruggetrokken: ADHD gaat vaak gepaard met enorme stemmingswisselingen. Niet handig als je aan het daten bent of verkering hebt. Stemmingswisselingen zijn heel vervelend, niet alleen voor jezelf maar ook voor je vriend(in). Die snapt niet wat er met je aan de hand is, betrekt het misschien te veel op zichzelf en reageert boos of met onbegrip.

Praat erover

Besef dat je vriend(in) waarschijnlijk nooit zal snappen wat er in jouw hoofd omgaat, als jij er niet over praat. Praat daarom met je vriend(in) over je ADHD. Leg uit wat je lastig vindt en vertel dat je echt je best doet. Een relatie is geven en nemen. Verwacht dus niet alleen begrip, maar breng ook zelf begrip op voor de ander. Probeer zelf niet te veel te praten maar ook goed te luisteren naar je vriend(in). Wees eerlijk over alles en zeg sorry als dat nodig is.

Vraag ook aan je vriend(in) wanneer je gedrag vervelend is en wanneer juist fijn. Laat je vriend(in) bijvoorbeeld weten waarom het zo belangrijk voor jou is om een paar keer per weken te joggen, of waarom jij je af en toe even terugtrekt voor wat rust. Als je die ruimte krijgt, is jullie tijd daarna samen alleen maar gezelliger. Hopelijk weet je vriend(in) na een tijdje hoe je bent en vice versa. Dan kunnen jullie echt jezelf zijn samen!

En als het dan toch een keer knalt…
Dan hebben we wat ruzietips voor je:

  • Voorkom dat je, zonder erover na te denken, alles eruit gooit wat in je opkomt. Hoe? Bijvoorbeeld door te herhalen wat je (vriend)in tegen je zegt: ‘Begrijp ik het goed dat je kwaad bent omdat ik…?’ Dit dwingt je om goed naar de ander te luisteren en het haalt de vaart uit een woordenstrijd. Je kunt ook aan je vriend(in) vragen om te herhalen wat jij net gezegd hebt. Dan hoor je terug wat je er zomaar uitflapt en vooral ook hoe dat bij de ander is aangekomen. Probeer het maar eens!
  • Neem een time-out als je het gevoel krijgt dat je door het lint gaat. Niet alles wat je tijdens een ruzie denkt en voelt, hoeft ook meteen te worden uitgesproken. Bedenktijd helpt de zaken te relativeren. Leg je vriend(in) ook uit dat je niet wegloopt voor de ruzie, maar dat je even tijd nodig hebt om rustiger te worden.
  • Verontschuldig je als je een fout hebt gemaakt of de controle bent verloren.
  • Is de ruzie bijgelegd en ben jij het alweer vergeten? Hou er rekening mee dat je vriend(in) wat langer boos of teleurgesteld kan blijven. Heb daar begrip voor en gun de ander die tijd.

Meer informatie kun je vinden in de brochure “ADHD in vuur en vlam

Ontdek meer

Een relatie met iemand
met ADHD

Relaties zijn spannend en leuk, maar vaak ook ingewikkeld. En dat geldt helemaal als één van beiden ADHD heeft. Wat kan helpen is je verdiepen in ADHD én in je partner. Wat begrip over en weer zal jullie relatie goed doen.

Nooit saai

Iemand met ADHD is vaak spontaan, energiek en kan intens en onbezorgd genieten. Herkenbaar? Dan gaan we nog even door. ADHD en humor gaan vaak samen en stiltes zullen er niet snel vallen. Maar ADHD heeft ook een keerzijde en kan aanleiding vormen voor flink wat frustraties en ruzies. Kortom: een relatie met iemand met ADHD is nooit saai.

Trap niet in deze valkuilen

Wist je dat mensen met ADHD vaak verkeerd worden begrepen door hun omgeving? Zo voorkom je de vier belangrijkste valkuilen:

1

Denk niet dat je vriend(in) expres iets vergeet. En ook niet dat hij of zij het doet om jou te irriteren. Grote kans dat je vriend(in) heel erg zijn best doet om dingen te onthouden en zichzelf steeds probeert te verbeteren.

2

Voel je niet gekwetst als je een onbezonnen stortvloed van woorden van je vriend(in) over je heen krijgt. Het is niet zijn of haar bedoeling om je te onderbreken en al helemaal niet om je te kwetsen. Het is waarschijnlijk een uiting van spontaniteit en enthousiasme.

3

Denk niet te snel dat je vriend(in) ongeïnteresseerd is. Iemand met ADHD is snel afgeleid en kan door dromerigheid soms wat afwezig overkomen. Dat betekent niet dat hij of zij dat ook is. Probeer het niet persoonlijk op te vatten, maar praat erover met je partner als het je dwars zit.

4

Oordeel niet te snel dat je vriend(in) wispelturig of onbetrouwbaar is. Door impulsiviteit kan je vriend(in) dingen doen, die voor jou lastig te begrijpen zijn.

Impulsief?

Over impulsiviteit gesproken: mensen met ADHD handelen vaak voordat ze nadenken. Ze flappen er onhandige uitspraken uit en dat kan – helaas - ook gebeuren in gezelschap van jouw familie of vrienden. Verder nemen ze wat sneller dan anderen risico’s. Denk niet alleen aan te hard rijden, of te veel geld uitgeven, maar ook aan het hebben van onveilige seks of het vergeten van de pil. Goed dus om hier samen vooraf afspraken over te maken.

Afgeleid?

Wat ook goed is om te weten en wat je vast al hebt ervaren: mensen met ADHD zijn snel afgeleid. Niet alleen bij dagelijkse bezigheden of in hun werk, maar ook tijdens seks kan dit in de weg zitten. Het lijkt dan of je partner er niet helemaal bij is of zich niet helemaal kan overgeven aan de seks. Praat erover als dit problemen geeft in jullie relatie en probeer samen oplossingen te vinden of hulp te zoeken.

Studeren met ADHD:
het gaat je lukken!

Studeren met ADHD:
het gaat je lukken!

Het studentenleven bruist: je onderneemt
van alles en bent gek op feestjes. Maar
studeren? Als je niet oppast, kom je er niet
aan toe. En als je er wel aan toe komt, heb
je grote moeite om je te concentreren en
het allemaal te plannen. ADHD kan het
studeren je behoorlijk moeilijk maken.
Daarom vier tips voor studeren met ADHD.

Tip 1

Studeer met Pomodoro

Ken je de Pomodoro-techniek? Heel handig als je moet studeren voor je tentamens, maar last hebt van uitstelgedrag of afleidingen. Met de Pomodoro-techniek concentreer je je telkens op één ding voor een korte uitbarsting van productiviteit. En daarna beloon je jezelf met een pauze. Chill! De techniek is bedacht door een Italiaan, die een kookwekker in de vorm van een tomaat gebruikte. Vandaar de naam Pomodoro. Stel je timer bijvoorbeeld in op 25 minuten en werk aan één opdracht of studeer op één vak totdat de tijd om is. Neem dan 5 minuten pauze. Rijg een aantal Pomodoro’s met pauze aan elkaar en je zult zien dat je ineens de helft van een essay hebt geschreven of een stuk bent opgeschoten met je vak.
In de volgende animiatie wordt de Pomodoro-techniek duidelijk uitgelegd:

Tip 2

Zoek wat vaker de rust op

Met ADHD is het altijd al lastig om een goede balans te vinden in het dagelijkse leven, maar in je studententijd is het helemaal moeilijk. Het studentenleven staat bol van leuke prikkels en afleidingen. Je zou soms je hoofd even op pauze willen zetten. Dan kan het goed zijn wat vaker rust te zoeken. Ga bijvoorbeeld helemaal vooraan in een collegezaal zitten of zoek een plek in een rustige hoek van een lokaal. Zet je telefoon op stil en voorkom rommel op je werkplek. Vraag ook aan medestudenten om tijdens de les of het college niet tegen je te praten. Dat halen jullie straks in de pauze wel weer in. En woon je op kamers? In een studentenhuis kan het er druk aan toe gaan. Richt je eigen kamer zo in, dat deze rust uitstraalt. Misschien kun je ook met je huisgenoten afspraken maken over wanneer de deuren in huis dicht zijn, bijvoorbeeld als jij je af en toe even wilt afsluiten voor alle prikkels en wat rust nodig hebt om op te laden of je te concentreren.

Tip 3

Maak gebruik van gadgets

Je bent niet de enige student die moeite heeft met concentreren of die dingen vergeet. Ook studenten zonder ADHD zweren bij handige gadgets om je hierbij te helpen. Denk aan een “noise canceling” koptelefoon, die geluiden van buitenaf afzwakt of zelfs helemaal wegfiltert. Zo kun je prima studeren in een drukke bibliotheek. En wat dacht je van een Keyfinder? De tracker doe je aan je sleutelbos of in je rugzak of portemonnee. Als je die weer eens niet kunt vinden, dan laat je de tracker via een app een hard geluid maken. Zo wordt zoeken naar je spullen een makkie!

Tip 4

Vraag om hulp

Van studiebegeleider tot decaan en van studieadviseur tot studentenpsycholoog: het maakt niet uit met wie je contact opneemt, als je het maar doet! In iedere onderwijsinstelling zijn mensen die jou kunnen helpen als je tegen dingen aanloopt. Of nog beter: om te voorkomen dat je tegen dingen aanloopt. Er zijn verschillende aanpassingen en regelingen mogelijk voor studenten met ADHD. Denk aan aangepaste toetsen als het voor jou lastig is om met veel medestudenten om je heen een toets te maken of een prikkelarme studieruimte om even rustig te kunnen werken. Ook kun je vaak extra hulp krijgen bij het vinden ven een stageplek. Soms bieden onderwijsinstellingen cursussen of trainingen aan om beter te leren plannen en organiseren. Meer informatie kun je vinden via deze en deze link.
Maak gebruik van dit soort extra ondersteuning. Het kan je wellicht makkelijker door je studie heen helpen.

Ontdek meer

Steeds meer afstand van je studerende kind

Als je kind studeert, gaat het steeds meer op eigen benen staan. En dat is heel spannend voor ouders, zeker als je kind ADHD heeft.

Loslaten

Op de middelbare school waren er nog korte lijntjes met bijvoorbeeld een mentor mogelijk. Maar zit je kind op het MBO, HBO of de universiteit, dan is dat voorbij en heb je als ouder meestal geen contact meer met de vervolgopleiding. Als je kind inmiddels volwassen is, mogen onderwijsinstellingen alleen nog rechtstreeks met je kind communiceren en niet meer met jou als ouder vanwege privacyregels. Kortom: of je nu wilt of niet, je zult wat meer afstand moeten nemen van je kind. Soms is dat ook letterlijk afstand nemen, bijvoorbeeld als je kind op kamers gaat.

Hulptroepen

Studeren met ADHD betekent soms dat je kind extra hulp nodig heeft. Dan is het goed om te weten dat ADHD gezien wordt als een officiële “functiebeperking”, waarvoor onderwijsinstellingen ondersteuning bieden. Je kind kan daarvoor terecht bij een studentendecaan, studieadviseur, studieloopbaanbegeleider en soms is er ook een studentenpsycholoog. Deze “hulptroepen” vinden het vaak fijn als je kind al bij inschrijving, dus voordat de studie start, contact met de opleiding opneemt om de mogelijke ondersteuning door te spreken. Zo kunnen problemen zoveel mogelijk voorkomen worden en kan er snel geschakeld worden als er toch een problemen ontstaat.

Vallen en opstaan

Het steeds meer loslaten van je kind gaat zeker niet zonder slag of stoot. Je zult je nog regelmatig zorgen maken of het allemaal wel goed gaat met je kind en met de studie. Deze fase in het leven van je kind zal er vooral één zijn met vallen en opstaan. Het op eigen benen leren staan gaat niet vanzelf en met ADHD erbij is het nog eens extra lastig. Je rol als ouder is zeker nog niet uitgespeeld en dat is maar goed ook. Je kind zal nog regelmatig op je terugvallen voor raad en daad. En dan is het fijn als jullie een goed contact hebben en jij je kind weer op de rit kunt helpen. Meer informatie en tips voor ouders over studeren met ADHD vind je hier.

Aan het werk met ADHD
 

Aan het werk met ADHD

Plannen, deadlines, collega’s en VrijMiBo’s: er komt
veel op je af als je gaat werken. Daarom is het extra
belangrijk dat je baan goed aansluit bij jouw skills.

ADHD als kracht

Je droombaan? Dat is er vast een met veel vrijheid, afwisseling en uitdaging. Je houdt van banen waar je je energie in kwijt kunt en waar je kunt blijven leren. Je hebt een brede interesse en als je iets leuk vindt, kun je er volledig in opgaan. Je geeft niet snel op. Je denkt out-of-the-box, vindt creatieve oplossingen en kunt goed improviseren. Ook ben je sterk in sociale contacten en voel je je in je element in een dynamische omgeving. Banen waarin deze eigenschappen belangrijk zijn, passen goed bij jou.

Wees eerlijk

Heb je een baan gevonden? Vertel aan je collega’s en leidinggevende dat je ADHD hebt, zodat ze hier beter mee om kunnen gaan. Leg uit dat je moeite hebt met op tijd komen (en nee, dat is geen teken van desinteresse), plannen en agendabeheer. Bespreek ook met je baas wat je nodig hebt om goed te functioneren. Vind je op het werk iets moeilijk of heb je iets niet goed begrepen, bijvoorbeeld omdat je te veel informatie ineens over je heen kreeg? Vraag om hulp, daar heb je collega’s voor! En gaat er een keer iets mis – dat overkomt iedereen wel eens - geef dat dan eerlijk toe. Als jij goed past bij de baan en de baan past goed bij jou, dan zal je leidinggevende blij zijn met zo’n energieke werknemer.

Vind je plekje

Als werknemer met ADHD kan het lastig zijn om je plekje te vinden tussen collega’s en misschien moet je wel vechten voor acceptatie. Dan kan het helpen om je aanpassingsvermogen in te zetten: doe je best en leg de verantwoordelijkheid bij jezelf als iets niet goed gaat. Wees hier open over naar collega’s. Die komen er vast al snel achter dat iemand met ADHD ook heel behulpzaam en meelevend kan zijn en veel humor heeft. En met jou als collega is de VrijMiBo nooit saai!

Ontdek meer

Een werknemer met ADHD

Als leidinggevende of collega kan het moeilijk zijn
om te gaan met zo’n brok energie. Een werknemer
met ADHD heeft echt een andere
gebruiksaanwijzing.

Elk nadeel…

Een werknemer met ADHD:

  • komt vaak te laat en vergeet afspraken
  • heeft moeite met plannen en agendabeheer
  • verveelt zich snel
  • heeft afwisseling en uitdaging nodig
  • heeft moeite met luisteren
  • kan dingen zeggen zonder erbij na te denken
  • kan moeilijk prioriteiten stellen

heeft z’n voordeel

Een werknemer met ADHD:

  • is creatief en een goede probleemoplosser
  • heeft een groot inlevingsvermogen
  • legt makkelijk contacten
  • is eerlijk
  • is actief een breed geïnteresseerd
  • kan zich goed verdiepen
  • houdt het hoofd koel in crisissituaties

Geef ze de ruimte

Het kan helpen om werknemers met ADHD wat ruimte te geven. Toon begrip dat iemand soms afspraken vergeet, te laat komt of kort-door-de-bocht reageert. Met wat flexibiliteit, een portie geduld, een duidelijke structuur en de nodige uitdaging geef je werknemers met ADHD de kans om op te bloeien en beter te presteren.

Websites voor meer
tips en informatie

www.partnerinwerk.nl

www.ggznieuws.nl

De uitdagingen van het
volwassen leven

De uitdagingen van het volwassen leven

Nadat je bent opgegroeid met ADHD, kun je jezelf inmiddels als een echte ervaringsdeskundige zien. Toch geeft het volwassen leven weer nieuwe uitdagingen.

Grip op je leven

Van een baan tot een eigen woning, van rekeningen betalen tot belastingaangifte doen, van het huishouden tot een gezin: het volwassen leven zit vol nieuwe uitdagingen. Dat geldt voor iedereen, maar helemaal als je ADHD hebt. Je hersenen draaien vaak overuren waardoor je chaotisch wordt en niet meer weet waar je mee bezig bent. Je kunt het gevoel hebben alsof je verdrinkt in de grote hoeveelheid informatie en keuzes die op je afkomen. Je verliest dan het overzicht. Hierdoor weet je niet hoe je iets het beste kunt aanpakken of waardoor je niet goed een keuze kunt maken. Veel volwassenen met ADHD vinden het lastig om grip op het leven te krijgen en te houden.

Tips voor meer structuur

Misschien helpen deze tips van andere volwassenen met ADHD:

  • Maak een to-do-lijst voor allerlei dingen, van rekeningen betalen tot koken. Zet er ook dingen op die minder belangrijk zijn, maar die je wel wilt doen, zoals een boek lezen.
  • Een grote agenda of planner kan overzicht geven. En wat voelt het fijn om dan een grote streep te kunnen zetten door dingen die je hebt gedaan.
  • Gebruik memoblokjes om dingen op te schrijven die je niet moet vergeten en plak ze overal: thuis en op je werk. Ze helpen om ruis in je hoofd te verminderen. Of gebruik de notitiefunctie in je mobiele telefoon.

Prikkels

Prikkels zijn lastig te verwerken voor mensen met ADHD. Je staat bijna altijd ‘aan’, maar kunt ook snel overprikkeld raken. Daarom is het goed om op zoek te gaan naar momenten om je af te sluiten voor prikkels. Zoek een plek die je rust geeft. Kies daarbij activiteiten die jouw hoofd leeg maken. Dat kan met rustige activiteiten als puzzelen, diamond painting en knuffelen met huisdieren. Maar ook inspannende activiteiten als sporten kunnen heel ontspannend werken.

Tips voor meer rust

Misschien helpen deze tips van andere volwassenen met ADHD:

  • Plan niet te veel dingen op een dag, bijvoorbeeld maximaal twee. Dat geeft meer rust (en meer kans om op tijd te komen!).
  • Zorg dat je ieder weekend een dagdeel geen afspraken hebt.
  • Spreek met vrienden een flexibele tijd af, bijvoorbeeld tussen 3 en half 4. Zo is op tijd komen makkelijker.
  • Neem niet te veel hooi op je vork en probeer niet alles tegelijk te doen. En als iets niet lukt, blijf dan rustig en probeer het later nog eens.
  • Heb je de ruimte in huis: creëer een hobbykamer. Dat is jouw plek voor rust. Ook voor eventuele kinderen kan dit duidelijkheid geven: zij weten dat je daar liever even niet gestoord wordt.
  • Gebruik vaste plekken voor spullen en hou je omgeving opgeruimd. Daarmee creëer je rust in je hoofd en houd je gevoel van controle.
  • Zet je telefoon op niet storen als je met iets bezig bent.
  • Hou je mailbox regelmatig bij en geef vlaggetjes aan mails met prioriteit. Zet mails over hetzelfde onderwerp bij elkaar in een map.
  • Werk met een (online) agenda of familieplanner en deel dit ook met je eventuele partner.
  • Gebruik je smartphone voor het instellen van herinneringen van taken, activiteiten en afspraken. Handig dat je dan van te voren vanzelf een melding krijgt!
  • Plan vaste dagen voor bepaalde taken, zoals boodschappen doen of schoonmaken.

Accepteer je ADHD

Het is makkelijker gezegd dan gedaan, maar probeert te accepteren dat je ADHD hebt. Loop je ergens tegenaan? Zoek dan telkens naar manieren om met dingen om te gaan, zodat het dagelijks leven makkelijker voor je wordt. Vraag daarbij ook hulp van je omgeving: je eventuele partner, familie, vrienden, collega’s en leidinggevende op het werk.

Handige tips

Wil je meer tips om met ADHD om te gaan in het volwassen leven? Download dan de gratis flyer van onafhankelijk platform MIND op wijzijnmind.nl.

Je bent niet de enige

Misschien is het een troost om te bedenken dat je niet de enige bent. Er zijn naar schatting ruim 400.000 volwassenen met ADHD in Nederland. En daartussen zitten ook bekenden zoals televisiepresentator Paul de Leeuw, cabaretier Jochem Meyer en kok Pierre Wind. Ook internationaal begeef je je in goed gezelschap: zanger Justin Bieber, actrices Emma Watson (Hermelien in de Harry Potter films) en Paris Hilton hebben ADHD. En ja, zelfs de wereldberoemde wetenschappers Albert Einstein en Stephen Hawking zouden ADHD hebben gehad. Kortom: ook mensen met ADHD kunnen het ver schoppen in het leven. Of is het dankzij de ADHD? :-)

Ontdek meer

Volwassen omgaan met ADHD

Voor de omgeving kan het lastig zijn om om te gaan met iemand met ADHD. Maar wat begrip doet vaak wonderen.

Tips voor jou als partner

  • Voel je je genegeerd omdat je het gevoel hebt dat je partner niet naar je luistert? Weet dan dat het geen onwil is. Grote kans dat je partner is afgeleid door gedachtes of de televisie die aan staat. Zoek samen naar manieren die bij jullie werken. Sommige mensen met ADHD helpt het bijvoorbeeld om de aandacht beter bij een gesprek te houden onder het wandelen. Of blijf na het avondeten nog even samen aan tafel zitten, zonder muziek op de achtergrond, en klets met elkaar. Zo zijn jullie bijgepraat als later de tv aan gaat en je partner daar op focust.
  • Heb je het gevoel alles te moeten regelen, omdat je partner dingen vergeet en slecht is in het bijhouden van een agenda? Vergeetachtigheid is niet alleen voor jou frustrerend, maar ook voor je partner. Bespreek het samen en zoek oplossingen. Misschien helpt het jullie om digitale agenda’s te delen of een gezamenlijke weekplanner in huis op de hangen.
  • Is je partner een echte rommelkont? Mensen met ADHD blinken niet uit in organiseren. Ze hebben moeite met opruimen, zijn vaak spullen kwijt en klusjes worden niet afgemaakt. Knap frustrerend voor hun omgeving! Kijk hoe jullie samen de taken het slimste kunnen verdelen. Misschien ben jij wel heel goed in de administratie en kan je partner wat overzichtelijke huishoudelijke taken op zich nemen als schoonmaken, koken en de was?

Meer tips voor
vrienden van iemand
met AD(H)D vind je hier

Tips voor jou als vriend(in)

  • Baal je omdat je vriend(in) een afspraak met jou is vergeten? Weet dan dat mensen met ADHD vaak grote moeite hebben om afspraken na te komen. Je kunt frustraties voorkomen door je vriend(in) te helpen herinneren aan een afspraak, bijvoorbeeld door vooraf nog even een appje te sturen.
  • Laat je vriend(in) jou niet uitpraten? ADHD gaat vaak gepaard met impulsiviteit, waardoor iemand slecht luistert en van de hak op de tak springt. Heb het er samen over als het je stoort. Of laat je meesleuren in het enthousiasme van je vriend(in). Als jullie samen zijn, is het nooit saai.

Binnenkort meer over ADHD.

Houd deze pagina in de gaten.

Binnenkort meer over ADHD.

Houd deze pagina in de gaten.